اهمیت جذب صوت در دنیا

سر و صدا یکی از آزاردهنده‌ترین معضلات زیست محیطی جوامع بشری امروزی است که با افزایش حجم ترافیک و گسترش سریع صنایع این مشکل حادتر می‌شود. یکی از راه‌های حل این مشکل افزایش ضریب جذب صوت در مواد متخلخل مورد استفاده به عنوان جاذب صوتی است. برای کاهش اختلالات صدا، جذب صوت به عنوان یک راه حل مطلوب در نظر گرفته می‌شود. جذب صوت یک پدیده فیزیکی است که در آن انرژی امواج صوتی در درون یک ماده تضعیف می‌شود و در نتیجه انرژی امواج کاهش می‌یابد. صدای جذب‌شده بخشی از امواج صوتی است که به سطح برخورد می‌کند و منعکس نمی‌شود. راه‌های زیادی برای تضعیف امواج صوتی وجود دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به افزایش مقاومت هوا یا حتی استفاده از برهم نهی مخرب بین موج فرودی و موج منعکس شده اشاره کرد. اصطلاح “مواد آکوستیک” معمولاً برای موادی استفاده می‌شود که سطوح بالایی از جذب صدا را نشان می‌دهند. برای ساخت یک ماده جاذب صوتی قابل قبول، عوامل متعددی نظیر تخلخل، سختی، کشسانی یا حتی مورفولوژی سطح و… که بر خاصیت جذب صوت مواد آکوستیک تأثیر می‌گذارند، باید در نظر گرفته شوند.

ویژگی‌های مواد جاذب صوت ایده‌آل

به هنگام عبور صوت از درون مواد جاذب، انرژی صوت را به دام انداخته و جذب می‌کنند، به گونه‌ای که انرژی امواج صوتی هنگام عبور کاهش می‌یابد. انعکاس امواج در آن‌ها پایین و جذب امواج حداکثر است. دانسیته بالاتر راندمان جذب صدا در فرکانس‌های پایین‌تر را بهبود می‌بخشد. دانسیته بالاتر به به حفظ عملکرد اشتعال‌پذیری پایین کمک می‌کند. از این رو مواد آکوستیک باید دانسیته بالایی داشته باشند. ماده جاذب صوت ایده‌آل سطح صدا و سر و صدای ماشین آلات و سایر منابع تولیدکننده صوت را برای بهبود محیط زیست و انطباق با مقررات کنترل می‌کند. همچنین پژواک، طنین، رزونانس و بازتاب صدا توسط مواد جاذب صوت کاهش می‌یابند.


مطالعه بیشتر: بازیافت پلی‌یورتان

مواد مختلف جاذب صوت
از مواد مختلفی نظیرگچ آکوستیک، کاشی‌های آکوستیک، تخته سه‌لای سوراخ شده، گچ فیبری، تخته چوب، تخته خمیر کاغذ، تخته فیبر فشرده، نمد مو، تخته‌های چوب پنبه، شیشه فوم، تخته‌های آزبست سیمانی، زغال حرارتی، فوم پلاستیک، ورق چوب پنبه ای و فوم‌های آکوستیک به عنوان جاذب صدا استفاده می‌شود. در طول دهه‌های گذشته، فوم پلی یورتان منعطف به دلیل قدرت اتلاف موثر، دانسیته پایین، شکل پذیری بالا، امکان کنترل فرمولاسیون و فرآیند بسته به نوع کاربرد، خواص مکانیکی مطلوب، استحکام کششی مناسب، دوام و طول عمر بالا و تولید آسان، در صنعت جذب آکوستیک به عنوان مواد کارآمد شناخته شده است. مهمترین ویژگی فوم‌های پلی‌یورتان منعطف وجود حفره‌های با تخلخل باز و به هم پیوسته است که نه تنها خواص مکانیکی فوم را کنترل‌ می‌کند، بلکه خاصیت عایق صوتی آنها را نیز تحت تاًثیر قرار می‌دهد.
پلی‌یورتان و جذب صوت
پلی‌یورتان یکی از پلیمرهای پرکاربرد در صنایع مختلف است. ویژگی‌های پلی‌یورتان به مواد اولیه مورد استفاده و فرآیندهای تهیه بستگی دارد. از ترکیب ایزوسیانات و پلی‌ال به عنوان واکنش دهنده‌های معمول، کاتالیزورها، سورفکتانت‌ها و آب به عنوان یک عامل فوم‌زا، فوم پلی‌یورتان با خواص متمایز به دست می‌آید. فوم یکی از محصولات تجاری مهم پلی‌یورتان می‌باشد که به طور گسترده در بسیاری از اهداف کاربرد دارد. بسته به خواص مکانیکی، آن‌ها می‌توان آن را به دو دسته ریجید یا منعطف تقسیم کرد. فوم پلی‌یورتان سلول بسته ریجید دارای چگالی اتصالات عرضی بالاتر است و در نتیجه انعطاف‌پذیری کمتر و استحکام بیشتری در مقایسه با فوم پلی‌یورتان سلول باز منعطف دارد. با این حال، فوم پلی‌یورتان سلول بسته ریجید کارآیی کمتری برای جذب صدا دارند. زیرا خصلت سلول بسته بودن و جدا بودن سلول‌ها از هم ممکن است از عبور صدا از درون آن جلوگیری کند. توانایی فوم پلی‌یورتان در جذب صدا استثنایی است، به گونه‌ای که اکثر پانل‌های فوم آکوستیک مورد استفاده امروزه از پلی‌یورتان ساخته می‌شوند. با این حال، فوم پلی‌یورتانی مورد استفاده به عنوان ماده عایق صوتی از نوع سلول باز به هم پیوسته است، به این دلیل که مواد متخلخل در جذب صدا با فرکانس‌های جذب باند پهن موثر هستند. توانایی آن‌ها در جذب صدا به دلیل وجود حفره‌های داخل فوم است. این حفره‌ها مقاومت هوا را افزایش داده و در نتیجه امواج صوتی موجود در هوا را تضعیف می‌کنند. مزیت اصلی فوم پلی‌یورتان فرآیندپذیری آن است، به گونه‌ای که به راحتی می‌توان آن را به اشکال مختلف برش داد. برخی از هندسه‌های سطحی خاص تاًثیر مستقیمی بر جذب صدای فوم دارند. علاوه بر این برخلاف سایر مواد آکوستیک معمول، پانل‌های فوم پلی‌یورتان، به دلیل انتقال هوا در حین نصب مشکلات زیست محیطی ایجاد نمی‌کنند. استفاده طولانی مدت از فوم‌های پلی‌یورتان در مقایسه با پشم شیشه که به راحتی در سیستم تنفسی بدن وارد می‌شود، نگرانی کمتری برای سلامتی انسان دارد.
اسپری فوم پلی‌یورتان به عنوان عایق صوت
دو جزء تشکیل دهنده اسپری فوم پلی‌یورتان یعنی پلی‌ال و ایزوسیانات با یکدیگر ترکیب شده و با استفاده از دستگاه‌های مخصوص بر روی سطح مورد نظر پاشیده می‌شوند. امکان عایق‌بندی سطوح مختلف شامل سقف، صفحات بتنی، داخل حفره‌های دیوار یا سوراخ‌هایی که در دیوار ایجاد شده با استفاده از اسپری فوم‌ها میسر می‌گردد، به گونه‌ای که خشک‌شدن و جامد شدن اسپری فوم پس از پاشش در مدت زمان کوتاهی اتفاق می‌افتد. بنابراین می‌توان مساحت بزرگی از سطح مورد نظر را سریعا عایق‌بندی نمود. عایق مورد نظر بعد از تشکیل ماندگاری و طول عمر مناسبی داشته و بسته به نوع کاربرد و هدف مورد نظر می‌توان فرمولاسیون آن را کنترل نمود. اسپری فوم مورد نظر می‌تواند در فضاهای درونی و بیرونی ساختمان نیز مورد استفاده قرار گیرد. اسپری فوم پلی‌یورتان مورد استفاده برای جذب صوت دارای حفره‌های باز بوده و ساختار آن به صورت سلول باز می‌باشد. این اسپری فوم‌ها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه بوده و می‌توانند به عنوان عایق صوت مورد استفاده قرار گیرند. دانسیته این فوم‌ها از اسپری فوم‌های مورد استفاده برای عایق حرارت پایین‌تر بوده و در محدوده بین ۸ تا kg/m3  ۱۲قرار دارد. بر خلاف فوم‌های پلی‌یورتانی ریجید با ساختار سلول بسته، خصلت سلول‌باز بودن موجب می‌گردد تا اسپری فوم مورد استفاده برای عایق صوت منعطف‌تر باشد و در برابر انبساط و انقباض ناشی از تغییر شرایط جوی و نوسانات دمایی پایدارتر گردد. این اسپری فوم یک مانع صوتی مناسب برای جلوگیری از انعکاس و رزونانس امواج در محدوده فرکانس معمولی ایجاد می‌کند. اسپری فوم‌های مورد استفاده برای عایق صوت مقاومت کمی در برابر رطوبت دارند. بنابراین، این فوم‌ها برای نصب در سطوح مختلف به خصوص زیر زمین و اطراف اتاق‌های تئاتر مناسب هستند و به علت مقاومت کم در برابر آب نمی‌توانند در فضای باز مورد استفاده قرار گیرند. قابلیت اجرا و استفاده سریع در کمترین زمان برای بیشترین وسعت، امکان عایق‌کاری تمام نقاط ساختمان، دوام و ماندگاری طولانی، انعطاف مناسب، وزن پایین و چسبندگی مناسب به سطوح مختلف موجب می‌گردد تا اسپری فوم سلول باز پلی‌یورتان به عنوان محصولی مناسب برای کاربرد به عنوان عایق صوت شناخته شود.

۴ Comments

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *