الاستومرها نقش مهمی در زمینه های مختلف از جمله پزشکی دارند. آن ها خواص مکانیکی مشابهی با برخی از بافت های نرم بدن انسان داشته که آن ها را در کاربردهایی مانند: ایمپلنت و پروتز قابل استفاده می کند. با این حال، شکلدهی الاستومرها برای دستگاههای پزشکی با استفاده از پرینت سه بعدی هنوز به طور گسترده مورد استفاده قرار نگرفته، زیرا مشکلاتی در خواص ذاتی الاستومر و اصول تکنیکهای چاپ سهبعدی دیده میشود. با تمرکز بر سیلیکون و پلی یورتان، این بررسی به جزئیات تکنیک های پیشرفته چاپ سه بعدی می پردازد که در طول سال ها در حال اصلاح بوده تا امکان استفاده آن را برای کاربردهای پزشکی فراهم کنند. چاپ سه بعدی یک فرآیند تولیدی است که در آن یک شی با افزودن مواد متوالی تشکیل می شود. چاپ ۳ بعدی توانایی تولید قطعات پیچیده ای را دارد که فرآیندهای تولید سنتی مانند ماشینکاری و قالب گیری برای آن مناسب نیستند. این یک فناوری است که به دلیل روش سریع تولید ایمپلنت یا دستگاه پزشکی که به خوبی با آناتومی منحصر به فرد انسان مطابقت دارد، به طور مداوم در زمینه پزشکی جذابیت پیدا می کند. پلیمرها در طول سال ها، موفقیت زیادی در کاربردهای دستگاه های زیست پزشکی داشته اند. خواص فیزیکی و شیمیایی منحصربهفرد آنها، آنها را برای تکنیکهای مختلف چاپ سهبعدی و استفاده در کاربردهای پزشکی مانند: دارورسانی، ارتوپدی، دندانپزشکی و ایمپلنتهای بافت نرم و سخت مناسب میکند. با این حال، در طول سالها، به دلیل ویژگیهای ذاتی پلیمرهای نرم، پلیمرهای سخت با فناوریهای مختلف چاپ سه بعدی در مقایسه با الاستومرها، علیرغم کاربرد وسیع الاستومرها در حوزههای مختلف مهندسی، موفقیت زیادی پیدا کردهاند.
برای کاربردهای زیست پزشکی، الاستومرها ممکن است به وسایل پزشکی و پروتزها اضافه شوند تا راحتی را فراهم کنند. آن ها همچنین برای ایمپلنت هایی که باید نرم باشند تا خواص بافت های نرم را تقلید کنند، مناسب هستند. در سال ۲۰۲۱، بازار جهانی از بیش از ۲۹۰۰ کیلوتن الاستومرهای پزشکی استفاده کرده و پیشبینی میشود که تقاضا به طور مستمر به میزان ۶.۵ درصد رشد سالانه از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۷ افزایش یابد. علاوه بر این، رشد بازار جهانی الاستومرهای پرینت سه بعدی در سال ۲۰۲۱ به ۱۵۱ میلیون دلار رسید و انتظار میرود که سالانه ۲۲.۵ درصد از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۳۰ افزایش یافته و تا سال ۲۰۳۰ به ۱۳۸۹ میلیون دلار برسد. این تحقیقات بازار، اهمیت بالای چاپ سه بعدی الاستومرها را برای کاربردهای پزشکی در سالهای آینده ثابت میکند. مقررات استفاده از مواد مورد استفاده در تجهیزات پزشکی برای ایمنی کاربر بسیار مهم است. این وسایل پزشکی بر اساس کاربرد مورد نظر، محل استفاده از آن ها در بدن و مدت زمان تماس، همانطور که در استاندارد ISO 10993-1 مشخص شده است، ارزیابی می شوند. برای اینکه تحت این استاندارد یک دستگاه پزشکی، زیست سازگار در نظر گرفته شود، حداقل باید آزمایشات بیولوژیکی مورد نیاز برای تماس با پوست را پشت سر گذاشته، که شامل ISO 10993-5 برای سمیت سلولی و ISO 10993-10 برای تحریک و حساسیت است. اگر دستگاه برای تماس با غشاهای مخاطی، سطوح آسیبدیده، خون یا بافت در نظر گرفته شده باشد، آزمایشهای دیگری نیز لازم است. سازمان غذا و داروی ایالات متحده پیش نویس دستورالعملی را با عنوان «انتخاب به روز رسانی برای زیست سازگاری دستگاه های خاص در تماس با پوست» منتشر کرد که شامل لیستی از پلیمرهایی است که بر اساس سابقه استفاده از آن ها در تماس با پوست، خطرات زیست سازگاری پایینی دارند. سیلیکون و پلی یورتان (PU ) تنها الاستومرهایی هستند که در این لیست یافت می شوند. انعطاف پذیری، کشش پذیری، زیست سازگاری و راحتی، آن ها را به گزینه ای مناسب برای چنین کاربردهایی می کند. جدای از کاربردهای پوستی، هر دو ماده در چند سال اخیر به دلیل استفاده گسترده در کاربردهای زیست پزشکی به دلیل زیست سازگاری و پایداری زیستی به طور گسترده مورد تحقیق قرار گرفته اند.
مواد الاستومری – سیلیکون و پلی یورتان:
الاستومرها پلیمرهای ویسکوالاستیک با زنجیره بلند اما با دانسیته اتصال عرضی کم هستند. نیروهای بین مولکولی، بین رشتههای زنجیره بلند پلیمری ضعیف بوده و به همین دلیل زمانی که تحت بار قرار میگیرند دچار ازدیاد طول شده و پس از برداشتن بار، شکل خود را بازیابی میکنند. الاستومرها را میتوان بر اساس نوع اتصال متقابل طبقهبندی کرد: اتصالات فیزیکی (همچنین به عنوان الاستومرهای ترموپلاستیک شناخته میشود) یا اتصالات شیمیایی (همچنین به عنوان الاستومرهای ترموست شناخته میشوند). الاستومرها با اتصالات شیمیایی مانند سیلیکون زنجیره های پلیمری انعطاف پذیر خود را با پیوندهای کووالانسی به هم متصل می کنند. از سوی دیگر، الاستومرهای با اتصالات فیزیکی به طور خاص در مورد پلی یورتان توسط نیروهای دوقطبی در کنار هم نگه داشته می شوند. این شکل از الاستومر ترموپلاستیک شامل دو ریزفاز مجزا است: بخشهای سخت شیشهای یا کریستالی که استحکام مکانیکی را ارائه داده و بخشهای آمورف که انعطافپذیری را فراهم میکنند. الاستومرهای ترموست در طول تولید خود از طریق یک واکنش اتصال عرضی برگشت ناپذیر تولید شده و پس از تشکیل نمیتوانند دوباره قالبگیری شوند. از سوی دیگر، الاستومرهای ترموپلاستیک (TPEs ) دارای پیوندهای متقاطع برگشت پذیر حرارتی بوده، که آن ها را قادر می سازد خواص الاستیک الاستومرهای سنتی را با ویژگی های پردازش و بازیافت ترموپلاستیک ها ترکیب کنند. TPEها را می توان بدون تجربه تخریب شیمیایی اصلاح کرد و از این رو برای کاربردهایی که نیاز به تغییر شکل یا قالب گیری مجدد است، مطلوب هستند. الاستومرها را می توان با خواص مکانیکی مختلفی از جمله استحکام کششی، سختی، مقاومت برشی و چقرمگی مشخص کرد. منحنی تنش-کرنش مبنایی را برای درک برخی از این ویژگی ها فراهم می کند. شکل ۱ رفتار کرنش کلی مواد پلیمری مختلف را تحت بار کششی نشان می دهد. شیب منحنی در ناحیه الاستیک مدول الاستیسیته یانگ بوده که سختی ماده را توصیف می کند. شیب منحنی برای الاستومر کمترین بوده که نشان می دهد که در بین این سه منحنی انعطاف پذیرترین است. پلیمر شکننده در حین تغییر شکل الاستیک می شکند. پلاستیک ابتدا به صورت ارتجاعی تغییر شکل داده، سپس تسلیم می شود و تحت تغییر شکل پلاستیکی قرار می گیرد. از سوی دیگر، الاستومر دارای خاصیت ارتجاعی بیش از حد بوده، زیرا کاملاً الاستیک رفتار می کند و دارای کرنش های قابل بازیابی بزرگ تحت تنش کم است. این امر به الاستومرها اجازه می دهد تا مقادیر کرنشی تا ۵۰۰۰% داشته باشند، که به این معنی است که آن ها می توانند تا ۵۰ برابر طول اولیه خود قبل از شکست کشیده شوند. روش دیگر برای مشخص کردن الاستومر با اندازه گیری مقدار shore سختی است که مقاومت ماده در برابر فرورفتگی یا تغییر شکل تحت یک بار مشخص است. اکثر الاستومرها در مقیاس Shore 00 و Shore A هستند. عدد آن در محدوده ۰ تا ۱۰۰ بوده که عدد بالاتر نشان دهنده فرورفتگی کمتر است. رابطه بین سختی Shore A (s) و مدول یانگ (E ) توسط Gent (1958) به دست آمد که معادله زیر است:
پلی یورتان ترموپلاستیک (TPU ) یک کلاس از الاستومرها بوده که تحت الاستومرهای ترموپلاستیک (TPE) قرار دارند. دارای خاصیت ارتجاعی الاستومر بوده و قابلیت پردازش مجدد مانند ترموپلاستیک خالص را داشته و بنابراین آن را به گزینه ای سازگار با محیط زیست تبدیل می کند. سنتز PU شامل واکنش شیمیایی بین ایزوسیانات و گروه هیدروکسیل پلی ال ها در کوپلیمریزاسیون رشد مرحله ای آن ها است (شکل ۲). PU از کوپلیمرهای خطی با هر دو بخش سخت و نرم تشکیل شده است. بخش سخت از دی ایزوسیانات و بخش نرم از زنجیره های پلی اتر یا پلی استر انعطاف پذیر بلند ساخته شده است. این دو بخش، PU را قادر به داشتن ویژگی های حافظه شکلی می کند. بخش سخت در شکل اولیه خود، استحکام مکانیکی می دهد در حالی که بخش نرم انرژی را برای اتلاف ذخیره می کند تا بتواند پس از قرار گرفتن در معرض محرک های خارجی به شکل اولیه خود بازگردد. این باعث می شود آن را برای برنامه های بهداشتی مانند: بخیه ها، حسگرها و وسایل الکترونیکی مناسب کند.
برای مطالعه مقالات بیشتر در رابطه با پلی یورتان و محصولات پلی یورتانی، به بخش بلاگ وب سایت مراجعه فرمایید.
بدون دیدگاه