سیستم-پلی-یورتان-نیک-پلی-یورتان

سیستم پلی‌یورتان گروهی از پلیمرها هستند که با قرار گرفتن واحدهای مولکولی در کنار هم ساخته شده‌اند و این واحدها توسط گروه‌های یورتان به هم متصل گردیده‌اند. سیستم‌های پلی‌یورتان اساساً با انواع دیگر پلاستیک­‌ها متفاوت هستند. پلی‌یورتان‌ها  (PUR) در اصطلاح، محصول نهایی پلیمریزاسیون افزایشی گروه­‌های هیدروکسیل (OH) و ایزوسیانات (NCO) است، به گونه‌­ای که پیوند یورتان بین آن­ها تشکیل می­‌شود. مواد اولیه اصلی در سیستم­‌های پلی‌یورتانی شامل پلی‌­ال و ایزوسیانات هستند و افزودنی­‌هایی نظیر عامل فوم‌­زا، کاتالیست و سورفکتانت سیلیکونی برای کنترل زمان­‌های واکنش، ایجاد سلول‌بندی ریز و یکنواخت و نیز پایداری ابعادی به فرمولاسیون واکنش اضافه می­‌گـردند. سـیـستـم‌­های پلی‌یورتـانی متشکـل از پلی­‌اتر پلی­‌ال‌­ها دارای مقاومت مطلوب در برابر هیدرولیز بوده و با مواد افزودنی که باید به فرمول اضافه شوند، سازگار هستند. با این حال، مقاومت در برابر آتش و خواص مکانیکی آن­‌ها نسبتاً پایین است. سیستم­‌های پلی‌یورتانی بر پایه پلی‌­استر که به عنوان جایگزینی برای محصولات پلی‌یورتانی ساخته­‌شده از پلی‌اتر هستند، مقاومت بسیار بهتری در برابر آتش داشته و پایداری حرارتی بالایی از خود نشان می­‌دهند. این محصولات ساختار شکننده­‌ای ندارند و همچنین انبساط ناشی از اثر حرارتی به حفظ یکپارچگی محصول نهایی کمک می‌­کند. سیستم‌­های پلی‌یورتان طیف بسیار وسیعی از خواص شامل چقرمگی، سختی و چگالی را پوشش می­‌دهند.

ترکیبات پلی‌یورتان چگونه ساخته می­‌شوند؟
 

سیستم­‌های پلی‌یورتان می‌­توانند به چهار شکل مختلف شامل الاستومرها، پوشش‌­ها، فوم‌­های انعطاف‌­پذیر و فوم‌­های ریجید تولید گردند. الاستومرها موادی هستند که می­‌توانند کشیده شوند و در نهایت به شکل اولیه خود باز گردند. الاستومرهای پلی‌یورتان در مواردی که به استحکام، انعطاف­‌پذیری، مقاومت در برابر سایش و نیز جذب ضربه نیاز دارند، کاربرد دارند. الاستومرهای پلی‌یورتان ترموپلاستیک را می­‌توان قالب­‌گیری کرد و به شکل­‌های مختلف درآورد که قابلیت استفاده در صنایع کشاورزی، نظامی، خودروسازی و … را دارند. بنابراین این مواد می­‌توانند به عنوان مواد پایه برای تولید قطعات خودرو، چکمه­‌های اسکی، چرخ‌­های اسکیت و… به کار گرفته شوند. هنگامی که این الاستومرها به صورت الیاف در می­‌آیند، ماده‌­ای انعطاف‌­پذیر به نام اسپندکس تولید می‌­کنند. اسپندکس برای ساخت جوراب، مایو و نیز لباس‌­های ورزشی استفاده می‌­شود.

پوشش­‌های پلی‌یورتان مقاومت مطلوبی در برابر ضربه و تخریب ناشی از حضور حلال دارند. این پوشش­‌ها برای سطوحی که نیاز به مقاومت در برابر سایش، انعطاف­‌پذیری، پخت سریع، چسبندگی خوب و مقاومت شیمیایی دارند (مانند سالن‌های بولینگ و زمین‌های ورزش)، استفاده می­‌شوند. پوشش­‌های پلی‌یورتان پایه آبی برای رنگ‌­آمیزی هواپیما، اتومبیل و سایر تجهیزات صنعتی استفاده می­‌شوند. فوم‌­های انعطاف­‌پذیر استحکام ضربه بالایی دارند و بیشتر برای ساخت مبلمان استفاده می­‌شوند. آنها همچنین مواد تشک و صندلی را فراهم می­‌کنند. از فوم­‌های پلی‌یورتان نیمه سخت برای ساخت داشبورد خودرو و آستر درب استفاده می‌­شود. از دیگر کاربردها می‌توان به زیرانداز فرش، بسته‌بندی، اسفنج و … اشاره کرد. فوم‌­های پلی‌یورتان ریجید یا شبکه‌­ای شده به عنوان عایق در صنایع برودتی و ساخت و ساز استفاده می­‌گردند. این فوم‌­ها در داخل کابین برای تولید یخچال­‌های خانگی و صنعتی مورد استفاده قرار می­‌گیرند به گونه‌­ای که عملیات تزریق در محل بوده و چسبندگی خوبی با دیواره کابین ایجاد می­‌گردد. همچنین این فوم‌­ها به شکل تخته یا لمینت عایق برای نصب در دیواره و سقف­‌های خانگی، تجاری و صنعتی تولید می‌­گردند. همچنین عایق‌­بندی سقف یا دیواره می‌­تواند از طریق پاشش مواد تشکیل­‌دهنده فوم پلی‌یورتان با نسبت مشخص ایجاد گردد.

سیستم‌­های پلی‌یورتان ویسکوالاستیک که به عنوان فوم‌­های حافظه­‌دار نیز شناخته می‌شوند، دارای برگشت آهسته به شکل اولیه پس از فشرده­‌سازی هستند. هنگامی که یک جسم با وزن مشخص روی فوم قرار داده شود، فوم به شکل جسم در آمده و پس از برداشتن وزن، فوم به تدریج به شکل اولیه خود بر می­‌گردد. به علت این بازیابی تدریجی شکل پس از قطع اعمال فشار، فوم ویسکوالاستیک را می‌توان به عنوان فوم “حافظه دار” نیز توصیف کرد. ویژگی‌­های فیزیکی منحصر به فرد فوم ویسکوالاستیک باعث محبوبیت آن در صنعت مبلمان، تشک خواب و پزشکی شده است. مواد ویسکوالاستیک را همچنین می‌­توان در تولید مبلمان خانگی استاندارد (ایستا یا متحرک)، مبلمان اداری و صندلی خودرو استفاده نمود. همچنین این مواد می‌­توانند در تولید تجهیزات ورزشی، ابزار برقی و کفش مورد استفاده قرار گیرند. فوم ویسکوالاستیک همچنین در تولید پدهای گردن، پشت و ساق‌پا کاربرد دارد. سیستم‌­های پلی‌یورتانی ویسکوالاستیک در دو دسته پنوماتیک (فیزیکی) و شیمیایی تقسیم‌­بندی می‌­شوند. خواص فیزیکی در سیستم­‌های ویسکولاستیک پنوماتیک مستقل از دما بوده و ناشی از خواص فیزیکی است. ساختار این سیستم‌­ها دارای سلول‌بندی بسته است و زمان بازیابی در آن­ها طـولانی می‌­باشد. در سیستم‌­‌های پلی‌یورتانی ویسکوالاستیک شیمیایی، خواص ویسکوالاستیک ناشی از خواص شیمیایی بوده و وابـستـه به دما می‌­باشد. ساختار این سیستم‌­ها به صورت سلول باز است.

سیستم‌­های پلی‌یورتان به دلیل خواص منحصر به فرد خود و امکان ایجاد ویژگی­‌های متنوع از طریق اصلاح جزء پرکاربردترین چسب­‌ها، درزگیرها و درزگیرهای چسب هستند. سیستم‌های پلی‌یورتان بیشتر به دلیل ایجاد خاصیت ارتجاعی و پیوندهایی که ایجاد می‌کنند، شناخته می‌شوند. با این حال، پلی‌یورتان‌­ها به صورت فرمول­‌های چقرمه نیز وجود دارند که استفاده از آن­ها فقط به عنوان چسب رایج است. یکی از بزرگترین دلایل محبوبیت چسب­‌ها و درزگیرهای پلی‌یورتان این واقعیت است که آن­ها تقریباً به هر سطحی بدون توجه به تخلخل آن می­‌چسبند. درزگیرها و چسب­‌های پلی‌یورتان در محیط­‌های چالش برانگیز و مکان‌­های دشوار قابل استفاده هستند.‌

کاربرد پلی یورتان
پرکاربردترین پلی‌یورتان در دنیا

سیستم­‌های پلی‌یورتان کاربرد زیادی دارند. بیش از ٪۵۰ مصرف جهانی محصولات پلی‌یورتان به شکل فوم است که شامل دو نوع انعطاف­‌پذیر و ریجید است. فوم‌­های انعطاف­‌پذیر بزرگترین بازار پلی‌یورتان­‌ها را در اختیار دارند. در هر دو نوع، فوم معمولاً در پشت صحنه مواد دیگر قرار دارد. به عنوان مثال، فوم‌های منعطف در پشت پارچه‌ها و لوازم داخلی مبلمان و فوم‌های ریجید در داخل دیواره‌های فلزی و پلاستیکی (در مورد یخچال‌ها و فریزرها) یا در پشت کاغذ، فلزات و سایر مواد سطحی (در مورد پانل‌های عایق حرارتی) قرار دارند.
poly-details
نکاتی در مورد سلامتی و ایمنی سیستم­‌های پلی­ یورتان
 
در مواجهه با مواد تشکیل­ دهنده سیستم­‌های پلی‌یورتان از استنشاق مستقیـم بپرهیزید، چون باعث آسیـب به دستگاه تنفسی و ریه‌­ها می‌­شوند (استفاده از ماسک محافظ مخصوص) این مواد در اثر تماس مستقیم با پوست باعث تحریک، سوزش و تورم در محل تماس می­‌گردند (استفاده از دستکش) همچنین در تماس مستقیم با چشم باعث سوزش و کاهش بینایی می­‌شوند (از عینک یا محافظ چشم استفاده کنید) در صورت تماس با چشم از محلول شست‌ و‌ شوی چشم استفاده کنید و چشم را به مدت ۱۰ دقیقه مرتب بشورید. در صورت تماس با پوست محل تماس را مرتب با آب و صابون به میزان ۳ مرتبه شست و شو دهید. در صورت بلعیدن یا استنشاق مرتب از شیر، ماست یا دوغ برای کاهش مسمومیت شیمیایی استفاده کرده و آب بنوشید. مواد را در ظرف در بسته پلاستیکی و شیشه‌­ای به دور از رطوبت نگهداری کنید. ظروف فلزی در تماس با مواد خورده می‌شوند. محل نگهداری بایستی دارای تهویه مناسب بوده و دمای آن در محدوده‌ دمای محیط باشد. از کار با آتش در محل کار به شدت پرهیز کنید.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *